Na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (art. 2), podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego – na równych prawach. Natomiast (art. 9)- mówi, że przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów innych przedsiębiorców i konsumentów, a także poszanowania oraz ochrony praw i wolności człowieka.
Działalność gospodarczą może założyć osoba, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, czyli ukończyła lat 18 – bowiem tylko wtedy ponosi się pełną odpowiedzialność za swoje działania i posiada się pełną zdolność do podejmowania decyzji.
Działalności tzw. nieregulowane i niewymagające posiadania określonych kompetencji, zezwoleń i licencji – może założyć każdy zainteresowany.
Działalności regulowane wymagają spełnienia już dodatkowych określonych dla każdej działalności warunków. Wymagane jest np. posiadanie określonej zgody organów lub licencji, odpowiedniego wykształcenia , zabezpieczenia majątkowego lub wyboru miejsca na prowadzenie określonego rodzaju działalności.
Należy także zwrócić szczególną uwagę na wybór odpowiedniej formy prawnej w zależności od rodzaju prowadzonej działalności. Większość działaności jednoosobowych lub spółek cywilnych rejestruje się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), ale niektóre działalności należy prowadzić w formie spółek osób prawnych i rejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) np. fundacje, stowarzyszenia, firmy z sektora bankowego, towarzystwa ubezpieczeniowe itp.
Kto nie może założyć firmy? Działalności gospodarczej nie mogą prowadzić osoby nieletnie, funkcjonariusze publiczni i osoby z prawnym zakazem prowadzenia działalności gospodarczej.
Częste pytanie, czy będąc zatrudnionym na etacie można założyć własną firmę? Oczywiście, założyć firmę jednocześnie pracując na etacie można – o ile oczywiście umowa podpisana z pracodawcą tego nie wyklucza i nie ma np. ryzyka wykonywania działalności konkurencyjnej
Czy emeryt może założyć lub kontynuować dzialalność we własnej firmę? Przejście na emeryturę nie oznacza konieczności zamykania działalności gospodarczej, co więcej na emeryturze można otworzyć nową działalność gospodarczą, nie tracąc prawa do pobierania emerytury.
Czy rolnik może założyć firmę? Tak, rolnik może także założyć pozarolniczą działalność gospodarczą, nie rezygnując z ubezpieczenia w KRUS. Warunkiem jest jednak prowadzenie działalności rolniczej i podleganie ubezpieczeniu KRUS w pełnym wymiarze nieprzerwanie przez co najmniej 3 lata.
Czy cudzoziemcy mogą założyć firmę w Polsce? Obcokrajowcy mogą w Polsce zakładać działalność gospodarczą na zasadach takich samych, jak obowiązują polskich przedsiębiorców pod pewnymi warunkami. Są obywatelami państwa członkowskiego UE albo Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jeśli są obywatelami innego kraju, powinni posiadać jeden z dokumentów: m.in. zezwolenie na pobyt stały, dokument rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej czy zezwolenie na pobyt czasowy.
A co z osobami , które chcą założyć w Polsce firmę, a posiadają status uchodźcy, ochronę uzupełniającą, zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany lub ważną Kartę Polaka. Mogą oczywiście założyć w Polsce dzialalność gospodarczą . Natomiast jeśli żaden z warunków wymienionych wcześnie nie jest spełniony, mogą prowadzić w Polsce działalność wyłącznie w formie spółki komandytowej, komandytowo-akcyjnej, spółki z o.o. lub akcyjnej.
Działalność gospodarcza osób z pochodzeniem ukraińskim w Polsce? Tutaj państwo polskie wprowadziło ułatwienia ustawowe. Jednym z nich jest to, że Ukraińcy mogą wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak Polacy. Dotyczy to zarówno firm jednoosobowych, jak i spółek. Obecnie niezbędny jest do tego jedynie numer PESEL. Obywatele Ukrainy mogą złożyć wniosek o PESEL w dowolnym urzędzie gminy. Potrzebny będzie do tego dokument ze zdjęciem, a w wyjątkowych sytuacjach – wystarczy samo oświadczenie złożone urzędnikowi
Wróćmy jednak do pytania postawionego na wstępie. Jakie cechy charakteru ułatwiają założenie i prowadzenie własnej firmy?
Do najważniejszych cech, które można zaobserwować u osób przedsiębiorczych należą: inicjatywa i kreatywność, pomysłowość, pewność siebie, wytrwałość w dążeniu do celu, samodyscyplina, zdolności organizacyjne, zdolności przywódcze, umiejętność i podejmowania decyzji i silna potrzeba odniesienia sukcesu, konsekwencja działania.
Jeśli posiadasz powyższe predyspozycje przedsiębiorcy to posiadasz klucz do przyszłego sukcesu.
Rozszerzenie tematyki prawno-podatkowej dla przyszłych przedsiębiorców w kolejnych artykułach autorki